Birliğin faaliyet sahası içerisinde Saros körfezinde Türkiye’de ilk defa olarak deniz altında yapay olarak resifler ve müze kurulması çalışmalarımız bitmiş durumdadır. Bu çalışmalar sonucu denizde bir takım yeni balık türlerinin görülmesi, mercanların oluşması ve dalgıç turizminin gelişmesine katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Birliğin faaliyet sahasında amacı doğrultusunda bu tür çalışmaların sürdürülmesi sağlanmıştır. Yapay Resif Projesi kapsamında Küçük ölçekli balıkçılığı desteklemek amaçlı seçilen iki bölgeye toplamda 400 adet beton bloklar yerleştirilmiştir.
Bunlar donatılı betondan 1m x 1m x 1m boyutlarında içi boş kübik tasarımda bloklardır. Genişlik: 100cm, Pencere genişliği: 60cm, Toplam hacim: 1m³, Kolon kalınlığı: 20cm ve yine bu projenin ekleri olan heykeller, toplar, siperler gerekli malzemeler temin edilip Aralık 2009 tarihinde birliğimiz sınırları içerisinde kalan sahil bilgelerinde başlatmış olduğumuz Saros Yapay Resif Projesi ve Dünyanın İlk Su altı Müzesi çalışmalarımız ile ilgili Kasım 2010 tarihine kadar yapılmış olan çalışmalar ve proje dahilinde devam eden ve yapılacak olanlar ile ilgili çalışmalarımız Kasım 2011 tarihine kadar yapılmış olup, çalışmalar ve proje dahilinde devam eden ve yapılacak olanlar ile ilgili çalışmalarımız Kasım 2012 yılına kadar devam etmiş ve Saros Yapay Resif Projesi ve Dünyanın İlk su altı Müzesi çalışmalarımız 12 adet değişik figürlerde savaşan Türk Askeri heykelleri ve 410 adet Yapay Resif Blokları su altına indirilmiş ve dalgıçlar yardımıyla yerleştirilmiştir ve sona ermiştir.
A- Projenin Amacı
1- Küçük ölçekli balıkçılığı desteklemek,
2- Dalış turizmi için yeni ve cazip dalış noktaları (Sualtı Tarih Müzesi ve batıklar gibi) oluşturmak,
3- Denizel biyolojik çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesine katkıda bulunmak,
4- Mercan Resifleri oluşumu, aşılanması ve geliştirilmesi.
B- Projede Kullanılması Planlanan Yapay Resif Tasarımları
Proje kapsamında üç farklı yapay resif malzemesi hedeflenmiştir:
1- Beton Bloklar,
2- Eski gemi ve uçak batıkları,
3- Sualtı Tarih Müzesinde kullanılmak üzere tarihimizi yansıtan heykeller, kabartmalar ve tablolar
Proje çalışmaları;
Yapılmış olan tüm çalışma bölgelerinin koordinatları aşağıda belirtilmiştir.
| Koordinatlar | Dip Yapısı | Yapay Resif Unitesi |
| 40º 35’ 22” K 26º 31’ 39” D |
19-20m derinliğinde, sert kum ve eğim çok az. | Beton blok 400 adet Kapalı Sualtı Tarih Müzesi |
| 40º 35’ 55” K 26º 32’ 27” D |
Derinlik 18m, zemin kum, eğim uygun. | Açık Sualtı Tarih Müzesi |
| 40º 36’ 34” K 26º 33’ 37” D |
Derinlik 20-22m, zemin sert çamur, az eğimli. | Beton blok 400 Adet |
| 40º 36’ 41” K 26º 27’ 25” D |
Derinlik 8-10m, zemin küçük çakıllı, eğim yok. | Açık Müze |
| 40º 35’ 19” K 26º 29’ 59” D |
Deniz dibi eğimi çok az. Zemin sert kum. Derinlik 29m. Bir kayalığın dibi. Balıkçılığı engellemeyecek bir nokta. |
Batık (Gemi) |
| 40º 35’ 22” K 26º 31’ 19” D |
Burun başı. Derinlik 33m, zemin kum, eğim uygun. Balıkçılığı engellemeyecek bir nokta. |
Batık (Uçak) |
Yerleştirme Planı
Projenin amaçları doğrultusunda yapılan deniz çalışmalarında, resiflerin yerleştirilmesine uygun 6 nokta belirlenmiştir. Belirlenen yerler konusunda yöredeki balıkçı kooperatifleri, dalış okulları ve sivil toplum örgütleri ortak tavır göstermiş, herhangi bir anlaşmazlık olmamıştır.
Bunun yanında belirlenen bölgeler, teknik olarak yapay resif uygulamalarını projelendirme kılavuzuna uygundur.
Heykeller
Birliğin faaliyet sahası içerisinde Saros körfezinde Türkiye’de ilk defa olarak deniz altında Yapay Resif Projesiyle ilgili projenin devamı olan Gemi Batığı ile Samsun Sahil Güvenlik Komutanlığından SG-122 hurda olarak envanterden çıkarılıp 2014 Temmuz ayında birliğimize bağış olarak gelmiştir. Projenin devamı niteliğinde olan “Sualtı Tarih Müzesi” elemanlarından Nusrat Mayın Gemisini canlandıracak olan SG122’nin batırılması 01.09.2014 tarihinde gerekli izinler alınarak gerçekleştirilmiştir.
Birliğimiz buraya kadar olan Yapay Resif Projesiyle olan harcamaları kendi imkanlarıyla gerçekleştirmiştir. Aşağıda gerçekleşen ve gerçekleşecek olan (Uçak Batığı Projesi) projeleri hibe yardımıyla yapmıştır.
Birliğimiz 2017 Yılında Yapay Resif Projemizin son etabı olan Uçak Batığı ile ilgili TANAP Doğalgaz İletim A.Ş’ye TANAP’tan Su Altı Turizmine Destek – “Hayal Ettik, Gerçek Oldu; Denizkızı Saros Körfezine Kondu” Projesi sunulmuş olup projemiz onaylanmıştır. TANAP Doğalgaz İletim A.Ş tarafından hazırlanan bütçeye göre 1.300.000,00-TL’lik proje bedeli belirlenmiştir. Bu bedelin %95’ni 1.317.500,00 TANAP Doğalgaz İletim A.Ş tarafından %5 ‘ni 65.875,00 TL ise Edirne Saros Turizm Merkezi Turizm Altyapı Hizmet Birliği tarafından karşılanacaktır.
“Hayal Ettik Gerçek Oldu; Denizkızı Saros Körfezine Kondu” projemizle ilgili olarak Saros Körfezi Yapay Resif Projesinde Kullanılmak Üzere uçuş ömrünü tamamlamış (hurda) uçağın mal alımı ihalesi 4734/22(A) Maddesine Göre Hizmet Alımlarına Ait Sözleşme 2018 yılında yapılmıştır. Sözleşmemiz 18.01.2019 tarihinde yapılmıştır. Sözleşme bedeli: 1.277.464,37-TL’dir. (KDV DAHİL)
Bu miktarın 870.00,00-TL’si ödenmiştir. Geriye kalan 407.464,37-TL’si işin tamamlanmasına müteakip 30 gün içerisinde ödenecektir. Yüklenici firmanın teknik elemanlarının yaptığı incelemeye göre uçağın montajı için en uygun arazinin İbrice Limanı olduğunu bildirip uçağın montaj işlemlerinin İbrice Limanında yapılması ile ilgili gerekli izinler Valilikten alınmış olup 12.03.2019 tarihinde yer teslimi yapılmıştır. 14.06.2019 tarihinde uçak batırılmıştır.
PROJENİN GENEL HEDEFİ:
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de turizmin çeşitlendirilmesi ve tüm yıla yayılması gereği noktasından hareketle yeni plan ve projeler gündeme gelmeye başlamıştır. Örneğin ülkemizin çeşitli yerlerinde su altı turizmi gelişmeye başlamış, dalış yerleri ve altyapısı yatırımları artmıştır. Dalış yerlerinin sahip olduğu cazibenin yanında alternatif turizm merkezi olarak gelişmesi için altyapı yatırımları gereklidir.
Dalış yerlerinde sportif avcılık için yeni alanlar meydana getirmek, sportif dalıcılar için farklı ve cazip dalış noktaları oluşturmak, deniz çayırı gibi hassas habitatları ve biyolojik çeşitliliği korumak, yasa dışı balıkçılık aktivitelerini engellemek için yapay resifler uygulamaları yaygınlaşmaktadır. Nitekim 4 yılda gerçekleşen Uluslararası Yapay Resif Konferansında ülkemizde 50 alanda yapay resif uygulamasının yapıldığı vurgulanmıştır. Bir yandan su altı turizmi için altyapı oluşturan bir yandan da çevreye olumlu yönde destek sağlayan uygulama Birliğimizin projesi ile Saros körfezinde de hayata geçirilmiştir. Yapay resif uygulamasına ve su altı tarih müzesi çalışmalarımıza hizmet etmesi beklenen proje ile altyapı yatırımı gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
Bu bağlamda genel hedeflerimiz:
Ülkemizin alternatif turizm imkanlarının ve altyapısının güçlenmesine, çevresel altyapının yönetimine ve çevre bilincinin geliştirilmesine katkı sağlanması hedeflenmektedir. Ayrıca ülkemizin uluslararası alanda turizm ve çevre altyapısı gelişen ülkeler arasında yer almasına, cazibesinin ve rekabet gücünün artmasına, bölgede yeni yatırımların gelişmesine, ekonomik ve sosyal katma değerin oluşmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.
PROJENİN HEDEF GRUPLARI:
Birliğimiz: 2007 yılı son günlerinde Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulan, 2008’de Valilikçe tüzüğü onaylanan ve 2009’da çalışmalarına yoğun şekilde başlayan Birliğimiz, o tarihten itibaren ilçemiz ve Saros körfezi turizm altyapıları için çok sayıda proje tasarlamış ve uygulamaya koymuştur. Detayları çeşitli bölümlerinde verilen son 5 yılda uygulamaya koyduğu projelerle turizm ve özelliklede alternatif turizm altyapısı için çalışmalarını sürdüren Birliğimiz, proje ile bu çalışmalara yenisini eklemeyi planlamaktadır.
Birliğimiz, yapay resif projesi ve su altı tarih müzesiyle önemli yol kat ettiği su altı turizmine hizmet edecek uçak batırma projesi ile mevcut altyapıyı güçlendirirken, örnek teşkil edecek, körfezin ve TANAP güzergahındaki ilçemizin cazibesini artıracak çalışmayı hayata geçirilmiş olacaktır. Ayrıca yapay resif ve su altı tarih müzesine hizmet edecek batık uçakla, su içerisindeki ekosistemin yaygınlaşmasına, çevresel bilincin gelişmesine ve dalış turizminin canlanmasına katkı sağlanacaktır. Böylelikle birliğimizin yönetim etkinliği, deneyimlerinin artması, ilçemiz ve ilimize yaptığı hizmetlerle halkımız ve yerel aktörlerin memnuniyet ve destekleri artacaktır.
Saros Körfezi Esnafı: Projenin kamuoyunda göreceği ilgi değerlendirildiğinde Saros körfezindeki su altı turizm (dalış) altyapısının gelişmesi, ulusal ve uluslararası alanlardaki bilinirliği ve cazibesi ile özellikle dalış için gelen ziyaretçi sayının en az %50 artması beklenmektedir. Böylelikle körfezdeki esnafın gelirlerinde de artış söz konusu olacaktır.
Halkımız: İlçemiz, alternatif turizm (su altı turizmi) altyapısının güçlenmesi, bilinirliği ve ziyaretçi sayısının artması doğrultusunda turizmin doğrudan ekonomik ve sosyal etkileri (yatırım ve istihdam) bakımından olumlu etkilenecektir. Bu da halkımıza doğrudan olumlu yansıyacaktır.
Proje Görevlileri:
Mehmet ÖZCAN(Birlik Başkanı)
Süleyman Gürsel PAÇAMAN(Birlik Başkanı)
Sergen ÇIKIKÇI(Birlik Md.Vekili)
Murat KABÇUK(Birlik Md.Vekili)
Savaş YAPMAN(Sorumlu Teknik Danışman)
Yusuf Nusret KAYSERİ(Proje Danışmanı)
Hafize AVCI(Tekniker)